لاغری یکی از مشکلاتی است که مانند چاقی گریبان گیر بسیاری از افراد است. همانطور که چاقی باعث ایجاد مشکلات بسیاری برای فرد می شود، لاغری نیز می تواند مشکلات عمده ای از جمله ضعف، کاهش قدرت بدن، ضعف سیستم ایمنی، تخریب بافت عضلانی، کمبود حافظه و بسیاری مشکلات دیگر شود. بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی به فردی لاغر گفته می شود شاخص توده بدنی آن ها کمتر از 18.5 باشد. البته لاغری امروزه مشکلی است که می توان با برنامه غذایی مناسب اقدام به برطرف کردن آن نمود.
عمده ترین دلایل لاغری
لاغری هر فرد ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که این دلایل با افراد دیگر متفاوت است لذا پیش از آن که هر گونه رژیم غذایی چاقی را دنبال کنید بهتر است با یک پزشک متخصص تغذیه مشورت های لازم را به عمل آورده و از پس از آنالیز ترکیب بدن دلایل لاغری خود آگاه شوید تا بتوانید بهترین روش درمان را انتخاب کنید.
لاغری می تواند دلایل زیادی داشته باشد از جمله:
- متابولیسم و فعالیت بالای بدن
- مشکلات گوارشی
- کمبود املاح یا ویتامین ها
- مشکلات هورمونی
- تیروئید پر کار
- و ناکافی بودن غذای دریافتی بدن
رژیم غذایی چاقی چیست؟
در صورتی که مشخص شود علت لاغری بیماری مشکلات تغذیه ای است؛ پزشک متخصص تغذیه با رژیم غذایی در صدد درمان بر می آید.
مهم ترین بخش یک رژیم غذایی چاقی، افزایش میزان کالری دریافتی است؛ این میزان بایستی بیشتر از کالری باشد که بدن می سوزاند. مواد غذایی پرکالری چون آب میوه های طبیعی، ماست و کشک، روغن زیتون و انواع غلات از جمله موادی هستند که در رژیم چاقی باید از آن ها استفاده کرد. در این نوع رژیم ها مصرف موادی که ارزش غذایی کمی دارند و در عین حالا پرکالری هستند مانند چیپس، پفک، انواع نوشابه و انوع فست فود توصیه نمی شود.
رژیم چاقی اغلب شامل سه وعده غذایی کامل و سه میان وعده پرکالری مانند شیرموز، شیرعسل، معجون ها و میوه های خشک می باشد. میزان کالری دریافتی در هر وعده و میان وعده را پزشک متخصص تغذیه تعیین می کند و این میزان متناسب با شاخص توده بدنی بیمار و میزان کالری مورد نیاز بدن وی برای افزایش وزن می باشد. این تقسیم وعده باعث ایجاد تعادل در جذب کالری شده و در نتیجه در قسمت های مختلف بدن به صورت یکنواخت باعث ایجاد بافت چربی می شود.
غذاهای مصرفی در رژیم چاقی باید به گونه ای باشد که به بدن فرد فشار اضافه وارد نشود لذا توصیه می شود این نوع رژیم زیر نظر پزشک متخصص انجام شود.
تاثیر پروتئین در افزایش وزن
بدن فرد لاغر برای عضله ساختن و حجیم شدن به پروتئین نیاز دارد؛ به همین دلیل باید در رژیم چاقی میزان پروتئین دریافتی بدن را تا حد زیادی افزایش دهیم. البته لازم به ذکر است که افزایش دریافت پروتئین از منابع دارای کربوهیدرات و چربی صورت می گیرد. این منابع غذایی سرشار از پروتئین شامل تخم مرغ، گوشت، لبنیات و حبوبات می باشد. افزایش مصرف این مواد غذایی می تواند منجر به تجمع چربی در نواحی چون شکم و پهلو شده و تناسب اندام بیمار را از بین ببرد. همچنین ممکن است پزشک متخصص تغذیه در صورت صلاح دید برای افزایش حجم عضلات فرد لاغر مکمل های پروتئینی تجویز کند.
ورزش در رژیم چاقی چه تاثیری دارد؟
بر خلاف تصور عموم که ورزش تنها در لاغری تاثیر دارد، ورزش می تواند در کنار دریافت میزان کافی پروتئین باعث حجیم شدن عضلات و افزایش وزن فرد لاغر شود. در واقع لازم است برای جلوگیری از ورود کالری ها به بافت چربی و به هم خوردن تناسب اندام در کنار رژیم غذایی چاقی، ورزش کنید. ورزش منظم باعث می شود فرم بدن به صورت مناسب شکل بگیرد و بافت عضله و چربی با تناسب درست رشد کنند.
یکی دیگر از دلایلی که ورزش کردن می تواند در افزایش وزن فرد لاغر موثر باشد، افزایش اشتها پس از هر بار ورزش و فعالیت بدنی است. نوع ورزش را پزشک متخصص تغذیه و مربی ورزشی با توجه به شرایط بدنی شما تعیین می کنند؛ اما اغلب برای افزایش حجم ماهیچه ها ورزش های استقامتی و قدرتی همراه با ورزش های هوازی توصیه می شود.
مراقبت های بعد از رژیم چاقی برای ثابت نگه داشتن وزن متعادل
متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن افراد مختلف با هم متفاوت است؛ ممکن است لاغری در فردی ارثی بوده و کاهش وزن به سرعت در بدن وی رخ دهد اینگونه افراد نیازی به رژیم لاغری ندارند . مشکلات تیروئید، اختلالت خوردن، دیابت، سرطان و برخی عفونت ها نیز می تواند در کاهش وزن موثر باشد. با این حال می توان با برطرف کردن مشکلات زمینه ای و انجام برخی مراقبت ها وزن را افزایش داد و در حد مطلوب نگه داشت.
برخی از این مراقبت ها عبارتند از:
- خوردن نوشیدنی های با کالری بالا
- دریافت مرتب پروتئین
- خواب منظم
- مصرف دسر با قند کم
- پرهیز از مصرف تنقلات با ارزش غذایی کم
- انجام مرتب ورزش
- و نوشیدن میزان کافی آب
سوالات متداول رژیم غذایی چاقی
1.آیا رژیم غذایی چاقی برای چاق شدن کافی است؟
خیر؛ لاغری می تواند دلیلی غیر از تغذیه داشته باشد لذا لازم است در صورت وجود مشکلات زمینه ای پیش از دنبال کردن هرگونه رژیم ابتدا در صدد رفع و درمان آن مشکلات بپردازید.
2.آیا فرد لاغر باید برای چاق شدن مقدار زیادی غذا مصرف کند؟
بله اما برای چاق شدن از پرخوری جدا پرهیز کنید؛ چرا که پرخوری خود باعث بروز بیماری های مختلفی می شود. این افزایش غذای مصرفی بایستی با افزایش تعداد وعده ها انجام شود.
3.آیا در رژیم چاقی از قرص یا مکمل های چاقی استفاده می شود؟
پزشکان متخصص تغذیه حتی الامکان سعی می کنند به صورت طبیعی و با استفاده از مواد غذایی برنامه غذایی افراد را تنظیم کنند اما در موارد نادر و در صورت وجود بیماری یا مشکلات خاص ممکن است مکمل یا قرص چاقی نیز تجویز شود.
4.در بهترین حالت فرد لاغر در یک ماه چند کیلو می تواند افزایش وزن داشته باشد؟
میزان افزایش وزن در افراد مختلف به دلیل تفاوت در سوخت و ساز می تواند متفاوت باشد؛ اما به طور میانگین افزایش وزن نرمال به صورت 500 گرم در هفته یا 1 تا 2 کیلو گرم در ماه می باشد.
5.چگونه می توان صورت پر و چاقی داشت؟
با رعایت رژیم چاقی تجویز شده از سوی پزشک متخصص تغذیه می توان به صورت چاقی و پری رسید؛ پزشکان به این منظور برخی از ورزش های خاص صورت را نیز ممکن است تجویز کنند.