خارش بدن یکی از شایع ترین عوارض پوستی است که اغلب به دلیل وجود مشکلات زمینه ای به وجود می آید. این مشکل در اغلب موارد پس از مدت کوتاهی از بین می رود؛ اما در برخی موارد این خارش ها مزمن شده و ممکن است زندگی روزمره و حتی خواب فرد را مختل کند. در چنین شرایطی اغلب دلیل این خارش التهابات پوستی یا بیماری های دیگر است. در ادامه این مقاله قصد داریم چگونگی بروز خارش و دلایل آن اطلاعات بیشتری در اختیار شما قرار دهیم.
خارش بدن چگونه به وجود می آید؟
خارش نوعی پاسخ دفاعی بدن به التهابات یا درد های خفیف می باشد. بیرونی ترین لایه پوست بدن که به اپی درم معروف است، به عنوان یک لایه محافظ لایه های زیرین پوست و دیگر اندام های بدن عمل می کند. گاهی آسیب هایی به پوست وارد می شود که در حالت عادی محسوس نیستند؛ اما سیستم ایمنی بدن به این تحریکات و آسیب های جدی نیز پاسخ می دهد. پاسخ سیستم ایمنی به این آسیب های جزئی به صورت نوعی سوزش در پوست است که پس از آزاد شدن هیستامین در بدن برای رفع این سوزش، ما آن را به صورت خارش احساس می کنیم.
دلایل خارش بدن
خارش بدن می تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. بیماری و مشکلات غیر پوستی بسیاری هستند که می توانند خارش های بدن را ایجاد کنند. در ادامه برخی از شایع ترین دلایل ایجاد خارش بدن را خواهید دید.
خشکی پوست:
شایع ترین دلیل ایجاد خارش های پوستی خشک شدن پوست است. شستن بیش از حد پوست و عوامل محیطی مانند سردی یا گرمی بیش از حد هوا می تواند باعث خشکی پوست شده و در نتیجه خارش پوست می شود. در صورت داشتن علائمی مانند ترک های پوستی و پوسته پوسته شدن می توانید مطمئن شوید که خارش پوست شما به دلیل خشکی پوست است.
آلرژی یا حساسیت:
از دیگر دلایل شایع خارش های بدن، آلرژی یا حساسیت است. بدن بسیاری از انسان ها پس از قرار گرفتن در معرض برخی مواد یا مصرف برخی مواد غذایی نسبت به آن ها حساسیت نشان داده و این حساسیت اغلب به صورت خارش بدن بروز می کند. حساسیت علاوه بر خارش، گاها همراه با قرمزی پوست و آبریزش چشم و بینی همراه است.
اگزما:
از دیگر دلایل ایجاد خارش بدن می توان به اگزما اشاره کرد. در اگزما بخشی از پوست دچار خشکی و سوزش می شود و خارش شدید را به دنبال خواهد داشت. اگزما در کودکان متداول تر است؛ اما ممکن است در بزرگسالان نیز رخ دهد.
کهیر های پوستی:
کهیر نوعی التهاب پوستی است که در اثر آزاد سازی بی رویه و بی مورد هیستامین توسط بدن ایجاد می شود. کهیر برجستگی های قرمزی رو گوست ایجاد می کند که می توانند باعث ایجاد خارش شدید در پوست شوند.
مشکلات روانی:
برخی از خارش های گاه و بی گاه و مزمن که باعث کلافگی می شوند اغلب به دلایل روانشناختی مانند افسردگی، استرس و دیگر تنش های ذهنی ایجاد شوند. این نوع خارش ها اغلب به دلیل وسواس های فکری ناشی از این تنش های ایجاد شده و باعث می شوند فرد احساس کند که نیاز به خاراندن پوست دارد.
گزش حشرات:
در مخاط دهان حشرات موادی وجود دارد که باعث آزاد سازی هیستامین به مقدار زیاد در بدن می شود و همین امر سبب می شود پس از گزش حشرات، فرد در ناحیه گزش احساس التهاب و خارش زیادی داشته باشد.
درمان خارش بدن
روش های درمانی زیادی برای درمان خارش بدن وجود دارد. بسیاری از این روش ها به راحتی در خانه قابل اجرا هستند. از جمله روش های خانگی درمان خارش بدن می توان به استفاده از روغن نعناع روی محل خارش، ژل آلوئه ورا، سرکه سیب و روغن های متفاوت مانند روغن زیتون اشاره کرد. روش دیگربرای درمان کهبر کاهش التهاب و خارش بدن از آن استفاده می کنند، کمپرس سرد، یخ یا آب سرد است. سرما التهاب و خارش را تسکین می بخشد.
در موارد حاد و مزمن ممکن است نیاز به درمان با استفاده از دارو باشد. توجه داشته باشید که نمی توان گفت بهترین دارو برای خارش بدن چیست؛ چرا که خارش دلایل متفاوتی داشته و با توجه به دلیل و نوع خارش دارویی خاص تجویز می شود. در صورتی که خارش با هیچ یک از روش های درمانی قابل درمان نباشد، می توان با استفاده از روش های کلینیکی مانند فتوتراپی اقدام به درمان خارش کرد.
سوالات متداول در مورد خارش بدن
1-چه زمانی برای خارش باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در اغلب موارد خارش پوست پس از مدتی از بین خواهد رفت و مشکل جدی ایجاد نخواد کرد. اما در صورت ادامه دار شدن و شدید تر شدن خارش ها و درگیر شدن قسمت های بیشتری از پوست بدن، لازم است حتما با یک پزشک متخصص پوست مشورت های لازم را به عمل بیاورید.
2-خارش پوست سر چگونه رفع می شود؟
خارش پوست سر می تواند دلایل از جمله پوسته سر، شوره سر یا بیماری های قارچی و عفونی باشد. در برخی از موارد نیز خارش پوست سر ممکن است ناشی از شپش سر باشد. در صورت نیاز بهتر است برای درمان خارش پوست سر به پزشک مراجعه و از دارو یا لوسیون های مخصوص تجویز شده استفاده شود
3-آیا خارش پوست خطرناک است؟
خارش پوست به خودی خود اغلب خطرناک نیست و قابل درمان است. گاهی ممکن است خارش پوست بدن با علائم دیگری از جمله تشنگی شدید، سوزش ها و التهابات غیر عادی، تورم و زردی پوست، احساس خستگی زیاد و تعریق همراه شود ممکن است نشان از بیماری دیگری باشد و لازم است سریعا به پزشک مراجعه شود.
4-چه بیماری هایی ممکن است در پوست خارش ایجاد کنند؟
خارش می تواند یکی از علائم برخی بیماری های زمینه ای از جمله دیابت، بیماری هایی کبدی یا کلیوی، سرطان، کم خونی و حتی ایدز باشد. خارشی که به طور ساده ایجاد شود و از بین برود اغلب نشانه ای از این بیماری ها نیست؛ اما شدید بودن و مزمن بودن خارش ها می تواند از یک بیماری دیگر خبر دهد.